چرا من ماهواره می بینم؟

موضوع چرا من ماهواره می بینم موضوعی است که پرداختن به آن بسیاری از شاخه های علوم انسانی و جامعه شناختی را درگیر می کند. کارشناسان مسائل اجتماعی معتقدند از آنجا که مسئله بحران هویت و بی توجهی به ضعف های رسانه ای تمایل افراد را در گرایش به سمت ماهواره زیاد می کند، جوانان هر چه بیشتر دچار بی هویتی اجتماعی شوند، به همین میزان بیشتر به سمت الگوهای بیگانه گرایش پیدا می کنند. به این پژوهش که جامعه آماری 400 نفر از شهروندان مشهدی در سنین 15 سال و بیشتر در سال 1385 می باشد دقت کنید. در سنجش بعد شناختی گرایش به ماهواره، اکثریت پاسخگویان ماهواره را باعث افزایش دانش خود و پاسخگوی نیازهای مختلف گروه های سنی و جنسی دانسته و در بعد عاطفی گرایش به ماهواره هم اکثریت پاسخگویان برنامه های ماهواره را لذت بخش، سرگرم کننده و جالب می دانند. در بعد رفتاری اکثریت مردم به تماشای برنامه های ماهواره ای تمایل دارند و لیکن تشویق دیگران به تماشای ماهواره را وظیفه خود نمی دانند. همچنین میانگین اعتقاد به باورها و رفتارهای دینی در دو گروه کسانی که به ماهواره دسترسی دارند و کسانی که به ماهواره دسترسی ندارند، تفاوت قابل توجهی با یکدیگر دارد. به گونه ای که کسانی که از ماهواره استفاده نمی کنند بیشتر به باورها و رفتارهای دینی پایبند بوده اند.
درک نادرست فرد از خود، ترس از چگونگی ارزیابی دیگران از وی و نگرانی فرد از جایگاهی که می تواند در جامعه داشته باشد، از دیگر عواملی هستند که باعث می شوند تا افراد برای فرار از این حالت به پیروی از الگوهای بیگانه روی آورند.

بحران بی هویتی عامل تشدید کننده گرایش به ماهواره

هوس اجتماعی و مد اجتماعی را هم می توان از دیگر عوامل موثر در گرایش جوانان به الگوهای بیگانه دانست. هوس اجتماعی به عنوان روند زودگذری که فرد در رفتار خود نشان می دهد و مد اجتماعی به عنوان شیوه رفتاری که فرد به صورت دوره ای تکرار می کند. در این میان والدین به لحاظ عاطفی، نزدیکترین رابطه را می توانند با فرزندان خویش داشته باشند و علاوه بر آن، الگوی همیشه در دسترس فرزندان خود محسوب شوند. افرادی که در همان دوران کودکی الگوی ثابت و قابل قبولی داشته اند، در دوران نوجوانی و جوانی کمتر به تبعیت از الگوهای بیگا نه روی آورده اند.

مخاطبی که در بحران بی هویتی قرار دارد پیوسته در صدد است تا فرایند هویت یابی را به هر شکل برای خود پدید آورد. به این منظور ناآگاهانه دنبال اساس پوشالی می رود که هیچ سنخیتی با فرهنگ جامعه اش ندارد. پس بحث فرهنگسازی در کشورهای دریافت کننده برنامه های ماهواره، نکته قابل بررسی است که باید مورد توجه مسئولان و کارشناسان مسائل اجتماعی قرار بگیرد و از آنجا که جوانان بیشترین آمار کاربران ماهواره را به خود اختصاص داده اند بررسی و پژوهش در خصوص نیازها، انگیزه ها، چرایی و چگونگی های این گروه مورد توجه صاحبنظران قرار بگیرد. در واقع می شود با بالا بردن سطح آگاهی و اطلاع افراد جامعه زمینه های داوری و انتقاد را برای آنها فراهم کرد تا با توجه به گرایشات و اخلاق صحیح اجتماعی مفاهیم درست را از نادرست تمیز داده و خوب یا بد را گزینش و ارزیابی کند.